De ombudsman behandelt ter uitvoering van de opdracht van de raad, als externe instantie klachten van burgers over gedragingen van de gemeente. De grondslag daarvoor ligt in hoofdstuk 9 van de Algemene wet bestuursrecht. De gedragingen van de gemeente worden getoetst aan de normen van behoorlijkheid. De ombudsman is onafhankelijk en onpartijdig en heeft oog en oor voor de burgers die er met de gemeente niet uitkomen.
Wat wilden we bereiken in 2019?
Herstel van het vertrouwen van de burger in de gemeente is een belangrijk doel. De inzet van de ombudsman (interventie) is er daarom op gericht dat de burger zich gehoord voelt naar aanleiding van zijn klacht of probleem (uiting van onvrede). En dat het probleem wordt opgelost, er contact wordt gelegd of hersteld of een antwoord op de vraag wordt verkregen als dat bij de gemeente niet is gelukt. Het kan ook betekenen dat de zaak door de ombudsman onderzocht wordt. De uitkomst van het onderzoek kan vergezeld gaan van een oordeel, advies of aanbeveling.
Wat hebben we hier voor gedaan?
In 2019 was de gemeentelijke herindeling een feit. De voormalige gemeenten Groningen, Haren en Ten Boer zijn op 1 januari samen verder gegaan als nieuwe gemeente Groningen. De ombudsman en plaatsvervanger zijn per die datum voor 6 jaar benoemd voor de nieuwe gemeente.
In de hieronder gepresenteerde cijfers is te zien dat het aantal mensen dat de ombudsman benaderd heeft voor de gemeente in 2019 iets hoger ligt dan in 2017 toen WIJ en Belastingen nog onderdeel waren van de gemeente. Inclusief WIJ en het Noordelijk Belastingkantoor lag het totaal aantal adressanten in 2019 aanzienlijk hoger, namelijk op 707. Verder is te zien dat 2019 in alle opzichten een stijging laat zien ten opzichte van 2018.
De ombudsman heeft voor de gemeente 102 dossiers in behandeling genomen (stijging 23%). Daarvan zijn er 6 doorgeschoven naar 2020. In totaal zijn er 157 dossiers afgehandeld (= incl. WIJ, NBK, Beschermd wonen, GGD).
In het kader van de verwijsfunctie (kenbaarheidsvereiste) zijn er 186 mensen verwezen naar de gemeente(lijke klachtenfunctionaris).
Conclusie
De cijfers van 2017, 2018 en 2019 zijn in zoverre vergelijkbaar dat ze weliswaar alleen betrekking hebben op de gemeente, maar dat de gemeente zelf nogal is veranderd. In 2018 vielen WIJ en de Belastingen af door verzelfstandiging. In 2019 was er de herindeling. Gezien de stijging in werkzaamheden mag duidelijk zijn dat een onafhankelijke klachtinstantie belangrijk is voor de mensen die te maken hebben met de gemeente. Dit blijkt vooral uit het aantal mensen dat de ombudsman heeft benaderd. Dat aantal lag aanzienlijk hoger dan het jaar ervoor. Ook dit jaar steeg het aantal fysieke bezoekers flink. In 2018 met 30%, in 2019 met 33%.
De voormalige gemeente De Marne is opgegaan in de nieuwe gemeente Het Hogeland. Deze gemeente maakt geen gebruik meer van de Groninger ombudsman.