9.2.1 Afval inzamelen en verwerken

De gemeente Groningen zamelt het afval zelf in. De verwerking hebben we uitbesteed aan derden. We hebben een infrastructuur voor efficiënte en gescheiden inzameling. Daarnaast werken we met communicatie en participatie aan het verminderen van de hoeveelheid afval en het verder verbeteren van de gescheiden inzameling.

Met de onderstaande indicatoren is de voortgang van dit beleidsveld in 2019 gemeten. Als er geen gegevens beschikbaar zijn/of één maal per twee jaar gemeten worden staat er een streepje.

Wat wilden we bereiken in 2019?

•  We wilden dat de grondstoffen in onze afvalstromen zo hoogwaardig mogelijk worden hergebruikt en ons Groente, Fruit en Tuinafval (GFT) wordt benut om biogas op te wekken en compost te maken (biobased economie). Zie ook de paragraaf Duurzaamheid;
• Vermindering van de vrijkomende hoeveelheid restafval per inwoner;
•  Verbetering van de gescheiden inzameling (door uitbreiding voorzieningen). Zie ook de paragraaf Duurzaamheid;
•  Verbetering van de mate van hergebruik en nuttige toepassing van materialen. Zie ook de paragraaf Duurzaamheid;
• Vermindering van de hoeveelheid zwerfafval en bij-plaatsingen rond ondergrondse containers;
•  Wij stimuleerden waar mogelijk kansrijke innovaties op het gebied van afvalverwerking waarmee de   circulaire economie lokaal en regionaal kan worden versterkt en personen op afstand van de arbeidsmarkt kunnen worden ingezet. Zie ook de paragraaf Duurzaamheid;
• In het kader van de herindeling werkten we in 2019 naar harmonisatie van afvalbeleid (tariefstructuur, inzamelstructuur).

Wat hebben we hier voor gedaan?

In 2019 hebben / zijn we:

• Het aantal glas, papier en textielbakken uitgebreid, vooral in hoogbouwwijken. Daarbij hebben we extra aandacht besteed aan het plaatsen van papier en glasbakken bij studentenflats en bij nieuwe flatgebouwen;
• Een aantal communicatiecampagnes uitgevoerd onder de noemer "Haal alles uit je afval". Deze campagnes waren gericht op het scheiden van papier, gft en kerstbomen;
• In het kader van harmonisatie een verkennende notitie Herijking afvalbeleid opgesteld. Nadere besluitvorming over harmonisatie van afvalbeleid vindt plaats in 2020.
• In ARCG-verband onderzoek verricht naar mogelijkheden voor aan-/inbesteding van verwerking van huishoudelijk restafval en GFT per 2022 (huidig contract met Attero eindigt per 31-12-2021);
• Aandacht besteed aan bewustwording bij studenten om afvalscheiding te bevorderen. Daartoe hebben we voorzieningen voor afvalscheiding versterkt, zijn we aanwezig geweest bij studentenevenementen zoals Kei week en richtten we ons ook op informatie voor buitenlandse studenten. We zijn een pilot gestart bij een studentenflat waar we papier en glasbakken per keuken hebben geregeld en infografics benutten om afvalscheiding te bevorderen;
• Verkennend onderzoek verricht naar mogelijke realisatie van een 3 ^e afvalbrengstation (Circulariteitshub);
• Bewoner ondersteund bij de afgifte van grofvuil, onder andere door milieustraatacties en het beschikbaar stellen van bakfietsen;
• Intensief ingezet op een aanpak van zwerfafval en bij-plaatsingen rond ondergrondse containers. Als onderdeel legen we ondergrondse restafvalcontainers 7 dagen per week en hebben we extra menskracht ingezet op het verwijderen van grofvuil. We zijn in gesprek gegaan met bewoners en organisaties over verdere maatregelen, hebben containers vervangen en opgeknapt, gecommuniceerd over het gewenste gedrag en hebben wijken gefaciliteerd in een eigen aanpak;
• Op verzoek drie wormenhotels geplaatst in hoogbouwgebied zodat bewoners hun groente en fruit afval kunnen scheiden. Het totaal aantal wormenhotels bedraagt hiermee acht;
• Een pilot aangeboden aan 3 appartementencomplexen om gft apart te kunnen aanbieden. Hiervoor bleek onvoldoende interesse;
• Tijdens evenementen als Let’s Gro en Sustainable Moments aandacht geschonken aan circulariteit en creatief hergebruik;  
• Onder de paraplu van ‘Groningen Schoon Dankzij Mij’ initiatieven van bewoners en/of wijkorganisaties ondersteund op het gebied van een schone woon- en leefomgeving / zwerfafval, waaronder:
  • 130 milieueducatielessen op basisscholen rond het thema afval;
  • 30 tijdelijke Milieustraten (buurtniveau) & 8 kleinere straatacties (straatniveau);
  • 160 Lentekriebel-acties;
  • 200 zwerfafvalacties met bewoners en leerlingen van basisscholen;
  • In totaal zijn ruim 25.000 bewoners op enigerlei wijze betrokken geweest bij ondersteunde acties op het gebied van afval.

Conclusie

De totale hoeveelheid huishoudelijk afval is in 2019 licht gestegen (+1,4%). De hoeveelheid restafval is daarbij met 1,1% gedaald. In 2019 is 4,9% meer afval bron-gescheiden ingezameld. De mate van bronscheiding is hierdoor in 2019 gestegen naar 43%. In 2019 is meer papier en meer glas gescheiden ingezameld, mede door het plaatsen van extra voorzieningen. Ook is er meer GFT gescheiden ingezameld. De hoeveelheid grof vuil is in 2019 relatief sterk gestegen (+4,7%), waarbij ook hier geldt dat een gestegen aandeel via de afvalbrengstations gescheiden is ingezameld. We hebben huishoudelijk afval effectief ingezameld en zetten hierbij in toenemende mate duurzaam (onder andere waterstof)  aangedreven voertuigen in. Daarbij zijn de diverse stromen afval door verwerkers gerecycled of in energie omgezet (groen gas/elektriciteit). In 2019 is het aantal bewoners dat is gefaciliteerd in het kader van participatie opnieuw verder gestegen. Per 2022 loopt het contract met Attero voor de verwerking van restafval en GFT af. In 2019 is in ARCG verband een verkenning uitgevoerd naar mogelijke verwerkers per 2022. In dat kader is onder meer gesproken met OMRIN over mogelijkheden van inbesteding.

De doelstellingen ten aanzien van afval hebben we hiermee in 2019 gedeeltelijk bereikt.